عیار زعفران چیست؟، در واقع معیاری است که کیفیت و خلوص زعفران را نشان می‌دهد. این شاخص، قدرت رنگ‌دهی زعفران را مشخص می‌کند و هرچه عیار بالاتر باشد، نشان‌دهنده خلوص بیشتر و رنگ قوی‌تر زعفران است. عوامل مختلفی مانند نوع زعفران، شرایط کاشت و برداشت، و روش فرآوری بر عیار آن تاثیر می‌گذارند. به عبارت ساده‌تر، عیار، یک عدد است که نشان می‌دهد یک گرم زعفران تا چه اندازه توانایی رنگ‌دهی دارد و هرچه این عدد بالاتر باشد، زعفران باکیفیت‌تر و گران‌قیمت‌تر است. در ادامه به بررسی بیشتر عیار زعفران خواهیم پرداخت پس تا اخر همراه ما باشید.
عیار چیست؟
عیار، به عنوان یک اصطلاح فنی، در زمینه‌های مختلفی به کار می‌رود و به معنای درجه خلوص یا غلظت یک ماده است. در هر زمینه، عیار به روش‌های مختلفی سنجیده می‌شود و واحد اندازه‌گیری آن نیز متفاوت است. برای مثال، در طلا، عیار نشان‌دهنده مقدار طلای خالص موجود در یک آلیاژ است و معمولاً به صورت کسری از 24 بیان می‌شود.
در زعفران، عیار بیانگر قدرت رنگ‌دهی و کیفیت زعفران است و به صورت عددی نشان داده می‌شود. که هرچه این عدد بالاتر باشد، نشان‌دهنده خلوص و کیفیت بیشتر زعفران است. بنابراین، مفهوم کلی عیار، تعیین میزان خلوص و کیفیت یک ماده است که در صنایع مختلف کاربردهای گسترده‌ای دارد.
آنچه در ادامه خواهید خواند
عیاری زعفران چیست؟
عیار زعفران، یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها برای سنجش کیفیت و خلوص این ادویه گرانبها است. به عبارت ساده‌تر، عیار نشان می‌دهد که زعفران تا چه اندازه خالص است و چه قدر قدرت رنگ‌دهی دارد. هرچه عیار یک زعفران بالاتر باشد، به این معنی است که آن زعفران خالص‌تر است و رنگ قوی‌تری به غذا می‌دهد.
اهمیت عیار زعفران
دانستن عیار زعفران برای مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان بسیار مهم است. عیار بالا نشان‌دهنده کیفیت بهتر و قیمت بالاتر زعفران است. همچنین، عیار دقیق به مصرف‌کنندگان کمک می‌کند تا زعفران مورد نیاز خود را با اطمینان بیشتری انتخاب کنند.
عوامل موثر بر عیار زعفران چیست؟
عیار زعفران، به عنوان شاخصی از کیفیت و خلوص این ادویه گرانبها، تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد. عواملی چون نوع زعفران ( سوپر نگین ،سرگل، نگین، پوشال)، شرایط آب و هوایی منطقه کشت، نوع خاک، زمان برداشت، روش خشک کردن و وجود ناخالصی‌ها، همگی بر میزان رنگ‌دهی، عطر و طعم زعفران و در نهایت بر عیار آن تاثیرگذار هستند. به طور کلی، هرچه شرایط کشت و فرآوری زعفران بهینه‌تر باشد، عیار آن بالاتر خواهد بود.
دسته‌بندی‌های عیار زعفران
در بازار زعفران، عیار این ادویه به صورت دسته‌بندی‌های( زعفران ممتاز، زعفران درجه یک، زعفران درجه دو و سه ) عرضه می‌شود که این دسته‌بندی‌ها به خریداران کمک می‌کند تا زعفران را بر اساس نیاز و بودجه خود انتخاب کنند. در ادامه به دسته بندی عیار انواع زعفران خواهیم پرداخت.
1. زعفران نگین
عیار این نوع زعفران بین 230 تا 270 واحد است. و بین تمام زعفران ها بیشترین و بالاترین عیار زعفران رو دارد. دلیل داشتن این عیار بالا کلاله‌های درشت و متصل به هم، بدون خامه، رنگ قرمز تیره و براق است. از این نوع زعفران که گران ترین نوع زعفران است برای مصارف لوکس و تزئین غذاها و صادرات استفاده می شود.
2. زعفران سرگل
باید گفت که عیار زعفران سرگل کمی پایین تر از زعفران نگین است. یعنی زعفران سرگل عیار بین 210 تا 260 واحد دارد. و دلیل این عیار نسبتا بالا هم کلاله‌های جدا از هم، رنگ قرمز روشن‌تر است. همچنین از این نوع زعفران در آشپزی بسیار استفاده می شود.
3. زعفران پوشال
در بین رتبه بندی انواع زعفران سومین عیار متعلق به زعفران پوشال است. عیار این زعفران حدود بین 170 تا 250 واحد است. و دلیل داشتن همچنین عیاری کلاله‌های متصل به هم به همراه چند میلی‌متر از خامه است. از زعفران پوشال برای مصارف عمومی و آشپزی روزانه استفاده می شود.
اهمیت خرید زعفران از لیاگل
یکی از دلایل اهمیت خرید زعفران از لیاگل بدون واسطه رسیدن زعفران بدست شماست. زعفران لیاگل در آزمایشگاه‌های معتبر مورد آزمایش قرار می‌گیرد تا بالا ترین کیفیت و خلوص آن تقدیم شما عزیزان گردد. همچنین زعفران لیاگل در بسته بندی‌های مختلفی عرضه می‌شوند تا متناسب با نیاز مشتریان برای خرید زعفران باشد.
4. زعفران دسته یا دخترپیچ
در بین عیار دسته بندی انواع زعفران ها زعفران دختر پیچ کمترین عیار رو دارد. عیار این زعفران حدودا بین 120 تا 150 واحد است. دلیل داشتن عیار پایین هم دسته‌ای از کلاله‌ها و چند سانتی‌متر از خامه متصل به آن است. از زعفران دختر پیچ معمولاً برای رنگ دادن به غذا استفاده می‌شود. چرا که عطر و طعم کمتری نسبت به انواع دیگر زعفران دارد.
چگونه عیار زعفران تعیین می‌شود؟
تعیین دقیق عیار زعفران نیازمند آزمایش‌های تخصصی در آزمایشگاه‌های مجهز است. روش‌های مختلفی برای سنجش عیار زعفران وجود دارد که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
1. روش‌های اسپکتروفتومتری
این روش بر اساس اندازه‌گیری جذب نور توسط ترکیبات رنگی زعفران (کروسین) عمل می‌کند. نمونه‌ای از زعفران در محلول مناسب حل شده و سپس میزان جذب نور آن در طول موج مشخصی اندازه‌گیری می‌شود. با توجه به میزان جذب نور، مقدار کروسین و در نتیجه عیار زعفران تعیین می‌شود. باید گفت که این روش یکی از دقیق‌ترین روش‌های تعیین عیار زعفران است.
2. روش‌های کروماتوگرافی
در این روش، ترکیبات مختلف موجود در زعفران از هم جدا شده و مقدار هر یک از آن‌ها اندازه‌گیری می‌شود. ابتدا نمونه زعفران در یک حلال مناسب حل شده و سپس با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی، ترکیبات آن جدا می‌شوند. با مقایسه مقدار هر ترکیب با استانداردهای مشخص، عیار زعفران تعیین می‌شود. دقت این روش نیز به مانند روش بالا دقت بالایی دارد. و علاوه بر تعیین عیار، اطلاعاتی درباره سایر ترکیبات موجود در زعفران نیز ارائه می‌دهد.
در اینجا به سوال که در کدام نوع زعفران تقلب وجود ندارد پاسخ دادیم فقط کافیه روی متن رنگی ضربه بزنید.
3. روش‌های شیمیایی
در این روش‌ها، از واکنش‌های شیمیایی برای اندازه‌گیری ترکیبات مختلف زعفران استفاده می‌شود. روش کار به این صورت است که نمونه زعفران با مواد شیمیایی خاصی واکنش داده و سپس میزان محصولات حاصل از واکنش اندازه‌گیری می‌شود. همچنین دقت این روش نسبت به دو روش قبلی کمتر است.
چگونه عیار زعفران را به صورت خانگی تشخیص دهیم؟
اگرچه تعیین دقیق عیار زعفران نیازمند تجهیزات آزمایشگاهی پیشرفته است، اما می‌توان با انجام برخی آزمایش‌های ساده در منزل، به طور تقریبی از کیفیت زعفران خود آگاه شد. البته این روش‌ها نمی‌توانند جایگزین آزمایش‌های دقیق آزمایشگاهی باشند، اما می‌توانند به شما کمک کنند تا زعفران‌های با کیفیت پایین را تشخیص دهید.
برای مثال، می‌توانید با حل کردن مقدار کمی زعفران در آب گرم و مقایسه رنگ آن با استانداردهای موجود، به طور تقریبی به کیفیت زعفران پی ببرید. همچنین، بو و طعم زعفران نیز می‌تواند نشانه‌هایی از کیفیت آن باشد. زعفران با کیفیت بالا، بوی قوی و طعم تلخ و شیرین دارد. با این حال، برای اطمینان از کیفیت و عیار دقیق زعفران، بهتر است آن را به آزمایشگاه‌های معتبر ارسال کنید.
نکاتی برای تشخیص زعفران با عیار بالا
1.رنگ: زعفران با عیار بالا، رنگ قرمز متمایل به قهوه ای تیره دارد.
2.عطر و طعم: زعفران با عیار بالا، عطر و طعم قوی و دلپذیر دارد.
3.رشته ها: زعفران با عیار بالا، رشته های ضخیم و یکدست دارد.
4.قیمت: زعفران با عیار بالا، قیمت بالاتری دارد.
تقلب در عیار زعفران
تقلب در عیار زعفران، متأسفانه به دلیل ارزش بالای این ادویه گرانبها، بسیار رایج است. افراد سودجو با استفاده از روش‌های مختلفی از جمله افزودن رنگ‌های مصنوعی، مخلوط کردن با مواد دیگر، روغن‌کاری و تزریق مواد شیمیایی، سعی در افزایش وزن و بهبود ظاهر ظاهری زعفران دارند تا آن را با قیمت بالاتری به فروش برسانند.
این عمل نه تنها باعث کاهش کیفیت زعفران می‌شود، بلکه می‌تواند سلامت مصرف‌کنندگان را نیز به خطر اندازد. تشخیص تفاوت زعفران اصل و تقلبی نیز گاهی بسیار دشوار است و نیاز به آزمایش‌های تخصصی در آزمایشگاه دارد. بنابراین، برای اطمینان از کیفیت و خلوص زعفران، بهتر است از فروشگاه‌های معتبر و برندهای شناخته شده خرید کرده و در صورت امکان، از آزمایشگاه‌های تخصصی برای بررسی کیفیت زعفران استفاده شود.
سخن پایانی
شاید این مقالات رو هم دوست داشته باشی!
